عریفی اجمالی از گرافیک
عنوان گرافیک از واژهی یونانی (GRAPHEIN)گرفته شده که به معنای حکاکی، نگاشتن،طراحی و رسامی است.گرافیک ازجمله هنرهایی است که با امر سفارش رابطهی مستقیم دارد و فعالیت هرطراح گرافیک هنگامی آغاز میشود که وی سفارشی از یکی از حوزه های صنعتی،فرهنگی یا اجتماعی دریافت کند.سپس با دانش وقدرت خلاقهی خود،کار را به فرجام رساند.
طراحی گرافیک هم اکنون در زندگی انسانها حضور محسوس و گسترده یافته است.امروزه طراحی گرافیک ،در سینما وتلویزیون،نشریات،آگهی های تبلیغاتی و تجاری،علایم راهنمایی و رانندگی،بسته بندی کالاها،تابلوها،ویترین فروشگاهها و حتی معماری و آرایش شهرها،تزئین خانهها وطراحی پارکها ونظایر آن به کار میرود.
گرافیک هنری است که مرزها را در نوردیده از زبانی بین المللی وغالبا ثابت ویکسان بهره مند است.درمجموع گرافیک هنری جدی و در خور تامل است،به گونه ایی که هرملیتی برای معرفی وبیان فرهنگ خود ناگزیر باید بدان توجه واهتمام نماید.
.................
گرافیک به معنای امروزی حدود صدسال سابقه دارد،اما پیشینهی آن را بدون توجه به تعاریف امروزی در دوران گذشته نیز میتوان جست و جو کرد.تحولات عمدهی این هنر را در طول تاریخ میتوان به سه دورهی کلی به شرح زیر تقسیم کرد :
1 – از آغاز تا اختراع ماشین چاپ(قرن پانزدهم میلادی) : خطوط تصویری هیروگلیف از اولین دستاوردهای گرافیکی بشر بوده است.اما بطور کلی بسیاری از نقوشی که در گذر زمان به دست صنعتگران ،معماران و دیگران پدید آمدهاند آثاری هستند که ویژگیهای گرافیک در آنها به روشنی مشهود بوده ومی توان آنها را جزیی از این هنر به شمار آورد.درنتیجه در طراحی تزئینات در معماری های تاریخی به نوعی ویژگی های گرافیک نیز مشاهده میشود.که بسیاری از طراحان معاصر گرافیک از این نقوش در آثارخود بهره جسته اند.
حضور گرافیک در عرصهی کتاب آرایی نیز به دلیل اهمیت وارزش ویژهی آن،بسیار چشم گیر وپویا بوده است.بسیاری ازکتاب های علمی ،ادبی،مذهبی و مانندآن در طول زمان باذوق وهنر،هنرمندان تصویرساز،مذهب،صفحه آرا،صحاف ونقاش روی جلد بازیبایی ورنگ ولعاب خاص عرضه میشدند.که ازنمونه های آن میتوان :شاهنامهی فردوسی،کلیله ودمنه ودیوان حافظ وکتاب ارژنگ اثر مانی،متفکر ومصلح ایرانی اشاره کرد.
2 – پس از اختراع ماشین چاپ تا انقلاب صنعتی در اروپا : بااختراع ماشین چاپ در اواسط قرن پانزدهم میلادی گرافیک معنایی وسیع تر یافت.گوتنبرگ با اختراع دستگاه چاپ که در آن ازحروف متحرک استفاده میشد جهان را وارد عرصهی جدیدی از هنرگرافیک کرد.اوبا طراحی حروف لاتین وچاپ انجیل،نخستین اثرگرافیکی جدیدرا پدید آورد.اهمیت وارزش این وسیله آن بود که دیگر تکثیرکتاب نیاز به شیوه های پرزحمت دست نویس نداشت.
کتاب هایی که با ماشین اختراعی گوتنبرگ تکثیرمی شدبه شیوهی ابتدایی وفاقد تصویربودند.اما دیری نپایید که روش های تلفیقی یعنی چاپ چوبی که در قرون گذشته نیز رواج داشت،درکنار صفحات چاپی قرار گرفت.
3 – پس از انقلاب صنعتی تا عصر حاضر : گرافیک به شکلی که امروزه میشناسیم از زمان انقلاب صنعتی در اروپا،یعنی قرن نوزدهم میلادی به وجودآمد.در این زمان با پیشرفت فنون چاپ وکاغذسازی وامکان استفاده از نقوش تزئینی وتصاویر بدیع،به همراه متن نوشته شده ،فصلی نو در هنرگرافیک پدیدارشد.
طراحی حروف،طراحی پوستر،بسته بندی،سربرگ،کتاب ومانند آن،مجموعهی آثاری بودند که رفته رفته شکل تازه وصحیح خود رامی یافتند وبه هنر گرافیک معناومفهوم جدید میبخشیدند.دو هنرمند معروف که دراین باره دست به تجربه های ارزشمندی زدند((تولوز لوترک))نقاش وطراح فرانسوی و ((ویلیام موریس))طراح وصنعتگر انگلیسی بودند.
بااختراع وتوسعهی تکنولوژی رایانه،در نیمهی دوم قرن بیستم هنرگرافیک باامکاناتی جدید باکارکردهایی وسیع تر پابه عرصه گذاشت وبدین ترتیب،طی مدتی کوتاه به رشدی روزافزون دست یافت.
مصرف گرایی مضاعف،افزایش جمعیت شهری،تعدد رسانه های جمعی،رشد وتنوع کالاهای تولیدی،رقابت در حفظ وتوسعهی سرمایه ومانندآن،ازعوامل اصلی رشدهنر گرافیک در دهه های اخیربوده است.طراحی گرافیک به شیوهی مدرن در ایران از حدود سال های 1340شمسی شکل گرفت.این حرکت اغلب مرهون کوشش های ((مرتضی ممیز)) و ((صادق بریرانی))بود.
گرافیک بخشها وگرایش های مختلفی دارد که در اینجا بخاطر طولانی نشدن مطلب هر شاخه را با یک عکس معرفی میکنم:
طراحی نشانه(آرم)
.................................
بسته بندی
................................
تقویم
................................
گرافیک محیطی
................................
طراحی حروف
...........................
پوستر
...............................
تصویرگری
..............................
صفحه آرایی
.................................
در پایان،یادآوری این نکته ضروری است که طراح گرافیک درتمام مراحل کار خود باید تاحدودی با جنبه های فنی چاپ ودیگر مسائل مربوط به آن آشنا باشد.
لطفاً در مورد مطلب فوق ستاره بدهید :
آیا این مقاله برای شما مفید بود؟