تا چند روز دیگر، مایکروسافت «Anniversary Update» یا همان بروز رسانی بزرگ سالانه اش را برای ویندوز ۱۰ ارائه خواهد کرد. این سومین بروز رسانی مایکروسافت برای ویندوز ۱۰ در یک سال اخیر به حساب میآید. همین یک جمله آخر را مقایسه کنید با مایکروسافتی که دو سال پیش با آن آشنایی داشتید. واضح تر که به مسئله نگاه کنید، میبینید که بیشتر آنچه در یک سال اخیر در ردموند رخ داده، تا چند سال پیش برای خود مایکروسافت قابل تصور هم نبود.
اما بیایید این بار نگاهی به نسخه دهم از ویندوز داشته باشیم و ببینیم که مایکروسافت، چطور به نقطه کنونی در زمینه پشرفت ویندوز ۱۰ رسیده است.
ویندوز اینسایدر؛ طرحی که همه چیز را تغییر داد
«تری میرسون» (Terry Myerson) زمانی که بحث ویندوز اینسایدر به میان میآید، به شدت برانگیخته شده و با هیجان سخن میگوید: «طرح اینسایدر، هرآنچه در حال انجامش بوده ایم را دست خوش تغییر کرده. نوع توسعه ویندوز و نحوه تعامل با کاربران و مشتریان و همچنین طرفداران به شکل کامل دگرگون شده.»
حق با اوست. در گذشته مایکروسافت سالها زمان صرف توسعه و تولید ویندوز در خفا میکرد تا اینکه در نهایت تعداد کاربران بسیار محدودی، آن را برای آزمایش دریافت میکردند. ویندوز ۱۰ از اساس این روش را تغییر داده است. هر کسی میتواند نام نویسی کرده و جزیی از این برنامه باشد و گاهی حتی چند بار در یک هفته، پیش نمایش بیلدهای جدید را دریافت نماید.
ویندوز ده همچنین از یک مکانیزم سالم برای انتقال بازخورد برخوردار است و به کاربرانش اجازه میدهد ویژگی هایی که از نظرشان جالب میآید را درخواست کرده و یا باگی را گزارش کنند. مایکروسافت به خوبی موفق شده با ویندوز ۱۰، اشتباهات خود در ویندوز ۸ را جبران کند. حالا از یک طرف رابط کاربری کمتر و به شکل بهتری خود را به نمایش میکشد در حالی که سیستم جمع آوری بازخورد نیز بهبود یافته است.
«ویندوز به عنوان یک سرویس»
یکی از مهمترین تغییراتی که با «ویندوز به عنوان یک سرویس» اعمال شده است، اتکا به داده های ارسالی ناشناس از سوی کاربران است. مایکروسافت به این شکل میتواند داده های کاربران را بدون اینکه آنها را شناسایی کند، مورد تحلیل قرار داده و تشخیص دهد که چه زمان سیستم عامل اش با ضعف و توقف کارکرد رو به رو شده است.
چنین هدفی، قابل تایید است چرا که مایکروسافت پیش از این به علت ارائه بسته های امنیتی زیاد مورد انتقاد قرار میگرفت. حال ولی همین کمپانی موفق شده تا داده هایی را از سوی کاربران در لحظه دریافت کرده و علت توقف سیستم و هنگ کردنش را تشخیص دهد. به همین شکل، توانایی مایکروسافت میتواند به سرعت مشکل را شناسایی کرده و آن را حل کند. البته تنظیمات پیش فرض ویندوز ۱۰، گزارشاتی که به دست مایکروسافت میرسد را در بالاترین سطح خود قرار داده که البته برخی انتقادها را نیز به همراه داشت.
در مصاحبه اخیرش، «یوسف مهدی»، یکی از معاونین ارشد مایکروسافت گفته بود که گوش دادن به پیام کاربر، بزرگترین درسی است که ما تا کنون دریافت کرده ایم. وی همچنین اشاره میکند که پس از انتشار ویندوز ۱۰، برخی در مورد سیاست های حریم شخصی کاربران اعتراض داشتند: «در حال حاضر احساس مناسبی در خصوص سیاست های حریم شخصی داریم. انتظار ندارم روزی از راه برسد که همه کاربران آن را عالی بدانند. با این حال همیشه دریافت بازخوردها وجود خواهد داشت و افراد میتوانند به این شکل نظرات خود را به ما منتقل کنند.»
نسخه 1511 از راه رسید
به نوعی میتوان گفت که یکی از بزرگترین بروز رسانی هایی که برای ویندوز ۱۰ انجام شد نسخه 1511 آن بود. این نسخه در نوامبر ۲۰۱۵ از راه رسید و بیشتر تمرکز خود را روی بهبود شرایط برای کسب و کارها قرار داد. با این حال، همانگونه که ذکر شد یک بروز رسانی بزرگ بود که توسط سرویس Windows Update به کاربران تحویل داده شد.
برای کاربران عادی، این نسخه از سیستم عامل مذکور توانست تعداد زیادی از باگها را رفع کرده و ویژگی های تازهای را نیز به ارمغان آورد. حال این در زمانی است که تنها چهار ماه از عرضه اولیه نسخه نهایی ویندوز سپری شده بود.
بیشتر ویژگی های تازه، تمرکزی تجاری داشتند. مایکروسافت در نسخه Windows Update را در اختیار نسخه های تجاری ویندوز هم گذاشت و به همین صورت، سازمانها را تحریک کرد تا از آن استقبال بیشتری به عمل آورند.
اکنون «میرسون» میگوید: «نسبت پذیرش سازمانی برای ویندوز ۱۰، پس از نسخه ۱۵۱۱ به شدت بالاتر رفت.» وی همچنین اشاره میکند که وزارت دفاع ایالات متحده نیز این سیستم عامل را در چهار میلیون سیستم دسکتاپ خود برگزیده است و این دستاوردی بسیار بزرگ برای اهالی ردموند به شمار میرود.
در حال حاضر البته هنوز هم تعداد کسب و کارهایی که به ویندوز ۱۰ روی آورده اند، چندان بالا نیست و علت این موضوع، محافظه کارتر بودن سازمانها از کاربران عادی است. بیشتر این شرکتها تمایل ندارند به راحتی ویندوز ۷ را به دست فراموشی بسپارند.
مشکلات سرفس و سرگشتگی اکوسیستم سخت افزاری مایکروسافت
در اکتبر گذشته، زمانی که تنها چند ماه از عرضه نسخه نهایی ویندوز ۱۰ سپری شده بود، مایکروسافت از دو دستگاه پرچمدار سری سرفس پرده برداشت. تنها چند روز از تحویل اولین سفارشات گذشته بود که صاحبان سرفس بوک، اشاره به باگ های بزرگی در این لپ تاپ کردند. مشکل بیشتر از جایی شروع شد که مایکروسافت نمیتوانست ایراد را پیدا کند و چند ماهی طول کشید تا با ارائه برخی درایورها، قسمتی از مشکلات را رفع نماید.
ایراداتی که پیش از این در موردشان نوشته ایم، تنها مختص سرفس بوک نبود و در سرفس پرو ۴ هم دیده میشد. هر دو دستگاه طراحی شده بودند تا تبدیل به ویترین هایی زیبا برای ویندوز ۱۰ شوند. بیشتر کاربرانی که ایرادات را تجربه کرده بودند را میشد جز اولین کاربرانی که دستگاهها را خریده بودند دسته بندی کرد. البته بخشی از مشکل را هم میشد به گردن پردازنده های اسکای لیک اینتل انداخت چرا که دستگاه های دیگر از سایر سازندگان نیز با ایرادات اینچنینی دست به گریبان بودند. یکی از بزرگترین مشکلات، نرفتن سیستم به حالت Sleep بود و کاربر زمانی که به سراغ سرفس بوک خود بر میگشت، متوجه میشد که باتری دستگاه به اتمام رسیده و باید دوباره آن را به شارژ متصل کند.
در این میان، میرسون اشاره میکند که سازندگان مختلف بیش از ۱۵۰۰ گجت مبتنی بر ویندوز ۱۰ توسعه داده اند. این آمار رنگارنگ را هم میتوان نقطه ضعفی برای پلتفرم ویندوز دانست و همچنین نقطه قوت اش. از این جهت که مایکروسافت به این شکل مجبور میشود تا از هزاران نوع پیکربندی مختلف سخت افزار پشتیبانی کرده و به مشکلات کاربران آنها پاسخ دهد.
آپدیت رایگان، پیشرفت چشمگیر کاربران
در ماه های بعد از انتشار نسخه نهایی ویندوز ۱۰، مایکروسافت از هر فرصتی استفاده کرد تا تعداد بالای کاربران ویندوز ۱۰ را به رخ رقبا بکشد. این شرکت تنها یک ماه بعد از انتشار نسخه نهایی، بیانیه داد که ۷۵ میلیون کاربر، نسخه جدید سیستم عامل را نصب کرده اند.
در ژانویه ۲۰۱۶، تعداد دستگاه های مجهز به ویندوز ۱۰، به رقم ۲۰۰ میلیون رسید. در ماه مه، همین عدد روی ۳۰۰ میلیون دستگاه متوقف شد. مایکروسافت یک ماه مانده به پایان زمان فرصت آپدیت رایگان (۲۹ جولای)، خبر داد که تعداد دستگاه های مجهز به ویندوز ۱۰، به ۳۵۰ میلیون عدد رسیده.
کمتر از یک سال و ۳۵۰ میلیون دستگاه مبتنی بر یک سیستم عامل؛ با هر مقیاسی که حساب کنید، مایکروسافت عالی کار کرده. بیشتر این دستگاهها متعلق به کاربران عادیست، نه کسب و کارها و میرسون میگوید که رتبه رضایتمندی مشتری، در بالاترین حد تاریخ مایکروسافت است. اما چه میشود زمانی که بروز رسانی رایگان متوقف شود؟
پایانی بر موبایل های ویندوزی
ویندوز ۱۰ موبایل، یکی از اعضای بی چون و چرای دنیای ویندوز در مایکروسافت است. روی همان هسته و همان کد توسعه یافته و توانایی اجرای اپلیکیشن های یکپارچه و یونیورسال را نیز داراست. در این میان مایکروسافت اشاره میکند که پس از ارائه Anniversary Update برای کامپیوترهای شخصی، سپس آن را برای ویندوز ۱۰ موبایل هم منتشر خواهد کرد.
مشکل اینجاست که تعداد موبایل های مجهز به ویندوز ۱۰ بسیار پایین بوده و به طور کلی، علاقه عمومی به این سیستم عامل رفته رفته کمتر هم میشود. این در حالیست که خود ساتیا نادلا نیز در ماه مه عنوان کرد که شرکت متبوعش تصمیم دارد تا تمرکز خود را در بحث موبایل، بر نقطهای قرار دهد که با سایرین متمایز است. این قسمت، سازمانها و کسب و کارها هستند.
چند ماهی از این سخن مدیر عامل مایکروسافت سپری میشود ولی هنوز هم خبری از این ابزارهای مختص کسب و کارها نیست. این در حالیست که انتظار میرفت امسال سرفس فون هم معرفی شود ولی توسعه این محصول نیز به طور کلی زیر سایه یک علامت سوال بزرگ رفته است.
در این شرایط، تلاش مایکروسافت در زمینه ارائه اپلیکیشنها برای سایر پلتفرمها به شکل فزایندهای افزایش داشته و چندین اپلیکیشن مختلف را برای iOS و اندروید ارائه نموده.
ویندوز ۱۰ فقط برای کامپیوترها نیست
اگرچه وضعیت موبایلها در مایکروسافت مشخص است و در آیندهای نه چندان دور باید انتظار مرگ این قسمت را کشید ولی سایر سخت افزارهای ارائه شده از سوی ردموند، فروش مطلوبی دارند.
حالا ویندوز ۱۰ در Xbox One نیز حضور دارد و آپدیت سالانه را نیز دریافت خواهد کرد. اما سخت افزاری که همه به آن با دیدهی تحسین مینگرند، هولولنز است که آن هم از ویندوز ۱۰ استفاده میکند. در مورد این محصول ولی سوالاتی اساسی مطرح است. اینکه آیا چنین هدستی می تواند برای مایکروسافت یک درآمد ثابت و پایدار ایجاد کند؟ و البته اینکه چه مدت طول خواهد کشید تا مایکروسافت بتواند هزینهای که برای این محصول صرف کرده را به نقطه سر به سر برساند؟
«ویندوز ۱۰ را دریافت کن»؛ بخش آزار دهنده مایکروسافت
مایکروسافت به دنبال راه و روشی بود تا میلیونها کاربر کامپیوترهای واجدشرایط را به آغوش ویندوز ۱۰ بکشاند، آن هم به صورت رایگان. در چند ماه ابتدایی، پیغام های مایکروسافت حالتی آزاردهنده پیدا میکردند. سپس شرایط اندکی بدتر شد و پیام های اپلیکیشن Get Windows 10 بیشتر شدند و برخی کاربران نیز گزارش کردند که ویندوز قدیمی آنها، به شکل خودکار چند گیگابایت از فایل های مورد نیاز برای آپدیت را دریافت کرده، بدون اینکه کاربر اطلاعی داشته باشد.
رفتار اپلیکیشن Get Windows 10 در سال اول به شکل دائم تغییر میکرد و هیچ گاه هم راهکاری ساده برای رد کردن پیشنهاد آپدیت رایگان ارائه نمیداد.
خوشبختانه، کار اپلیکیشن Get Windows 10 در ۲۹ جولای به اتمام میرسد و مشکلات مربوط به آن نیز برای همیشه به دست فراموشی سپرده خواهند شد.
هدف یک میلیاردی؛ جادهای پر پیچ و خم برای ویندوز ۱۰
در آوریل ۲۰۱۵، «تری میرسون» بیان کرد که ویندوز ۱۰ در بازه زمانی دو الی سه سال میتواند در یک میلیارد دستگاه فعال حضور پیدا کند. اکنون خبر میرسد که برنامه ریزیها درست پیش نرفته و شرکت مورد اشاره نمیتواند در بازه زمانی سه ساله، ویندوز ۱۰ را در ۱ میلیارد دستگاه جای دهد.
علت اصلی، کاهش تقاضا برای موبایل های هوشمند ویندوزی بود. مایکروسافت اینطور حساب کرده بود که تا سال ۲۰۱۸، دست کم ۲۰۰ میلیون موبایل مجهز به ویندوز ۱۰ را نیز به فروش خواهد رساند.
این اتفاقیست که به حقیقت پیوستن آن مستلزم یک معجزه بزرگ است. از سوی دیگر، کامپیوترهای شخصی نیز با کاهش تقاضا رو به رو شده اند. ظهور این دو عامل، موجب شده تا مایکروسافت نتواند به هدفی که سال گذشته تعیین کرده بود دست یابد.
مایکروسافت در بیانهای رسمی که آن را در هفته پیش منتشر کرد میگوید:
«ویندوز ۱۰ شروعی بسیار عالی داشت و حالا در بیش از ۳۵۰ میلیون دستگاه نصب شده که به شکل ماهانه فعال هستند. این سیستم عامل بالاترین رتبه در زمینه رضایتمندی مشتری را از آن خود کرده. ما از پیشرفتی که تا کنون داشته ایم، کاملاً احساس رضایت میکنیم. اما با توجه به تغییراتی که در کسب و کار موبایل ما رخ داده، زمان رسیدن به ۱ میلیارد دستگاه فعال بیشتر از سال ۲۰۱۸ خواهد بود. در سال پیش رو، در مورد پیشرفت تعداد کاربران هیجان زده هستیم و میخواهیم رضایتمندی آنها در خصوص استفاده از ویندوز را بالاتر ببریم.»
میرسون و تیمش، کاملاً اطمینان دارند که میتوانند ویندوز ۱۰ را به یک میلیارد دستگاه برسانند ولی بسیار بعید به نظر میرسد که این هدف، تا سال ۲۰۱۸ و طبق برنامه ریزی های قبلی محقق شود.